Świerk (Otwock)

---

Historia

Wieś Świrk, z historią sięgającą XVIII wieku, została założona w tym okresie. W roku 1827 zamieszkiwało ją 10 domów i 67 mieszkańców. Z kolei w 1890 roku liczba mieszkańców wzrosła do 172, obejmując zarówno wieś, jak i folwark. W XIX wieku obszar ten znajdował się w guberni warszawskiej, będąc w składzie powiatu nowomińskiego oraz gminy Glinianka, pod egidą parafii Karczew. W 1958 Świerk został integracją z Otwockiem.

W wyniku działań wojennych, zabudowa Świrka doznała znacznych zniszczeń w roku 1944. W 1954 roku w tej okolicy rozpoczęto budowę Instytutu Badań Jądrowych, który od tamtego czasu stał się siedzibą dla Instytutu Badań Jądrowych im. Andrzeja Sołtana. W wyniku reorganizacji, instytut ten podzielono 13 grudnia 1982 na trzy niezależne jednostki. Dwa z nich, z siedzibą w Świerku, połączono w dniu 1 września 2011, tworząc Narodowe Centrum Badań Jądrowych, które jest kluczowym ośrodkiem badawczym w dziedzinie polskiej fizyki jądrowej.

Na terenie Instytutu, 14 czerwca 1958 roku, wprowadzono do użytku pierwszy w kraju reaktor jądrowy EWA, początkowo o mocy 2 MW, która z biegiem lat wzrosła do 8 MW. Reaktor ten został dostarczony Polsce przez ZSRR. W 1963 roku uruchomiono reaktor o mocy zerowej nazwany „Anna”, a 10 lat później wprowadzono do eksploatacji kolejny reaktor o nazwie „Agata”, obydwa zaprojektowane przez pracowników Instytutu. Z dniem 21 lipca 1975 roku inaugurację miała jednostka „Maria”, która od pierwszej eksploatacji osiągnęła moc początkową 10 MW, z późniejszą aktualizacją do 30 MW w roku 1992. W latach 1997-2002 natomiast reaktor EWA został zdemontowany i zwrócony do Rosji. Więcej o reaktorze „Maria” można przeczytać tutaj: reaktor „Maria”.

Dodatkowo, w 1970 roku w Zakładzie Fizyki i Techniki Plazmy wykonano pierwszy w kraju piec plazmowy dla przetwórstwa metali, realizując zlecenie dla Huty Stalowa Wola.

Historia administracyjna

W latach 1867–1916 Świerk znajdował się jako wieś w gminie Glinianka, w powiecie (nowo)mińskim. W dniu 16 marca 1916 roku, z uwagi na reorganizację administracyjną terenów Królestwa Polskiego, które były pod niemiecką okupacją w czasie I wojny światowej, Świerk został wydzielony z gminy Glinianka w powiecie mińskim i przyłączony do powiatu warszawskiego. Wtedy to wieś ta stała się częścią gminy Wiązowna, gdyż w tym samym dniu gmina Wiązowna została przeniesiona z powiatu mińskiego do warszawskiego.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Świerk pozostał w strukturze gminy Wiązowna oraz powiatu warszawskiego w województwie warszawskim. W 1921 roku miejscowość ta notowała około 230 stałych mieszkańców. Z kolei 20 października 1933 roku ustanowiono gromadę Świerk w ramach gminy Wiązowna, która obejmowała jedynie wieś Świerk.

Podczas II wojny światowej, Świerk znajdował się w Generalnym Gubernatorstwie, w dystrykcie warszawskim. W 1943 roku gromada Świerk miała 325 mieszkańców. Z dniem 1 lipca 1952 roku, na skutek likwidacji powiatu warszawskiego, gmina Wiązowna (w której znajdował się Świerk) została włączona do nowo utworzonego powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, a gmina zmieniła status na dzielnicę Wiązowna, wchodząc w skład ośmiu jednostek tego powiatu.

Dzielnica Wiązowna istniała do grudnia 1957 roku, gdyż wówczas zniesiono powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock, transformując go w powiat otwocki. W dniu 1 stycznia 1958 roku, z zlikwidowanej dzielnicy Wiązowna (którą również zamieniono w gromadę Wiązowna), wyłączono Świerk i włączono go do miejskiego obszaru Otwocka, co oznaczało, że Świerk stał się nierozerwalną częścią Otwocka.

---

Oceń: Świerk (Otwock)

---